Auteursarchief: Dörte Best

Waarnemen en documenteren van kinderen

Drakepit is bezig met een project “Waarnemen en documenteren van kinderen”. Het waarnemen van kinderen neemt een belangrijke plek in binnen de antroposofische pedagogiek. Ook bij Drakepit zijn we erg begaan met dit thema: We hebben ons op de laatste twee netwerkdagen door Albert de Vries en Lois Eigenraam laten inspireren over dit onderwerp en we besteden in de intervisiebijeenkomsten regelmatig aandacht aan de kunst van het objectieve en inlevend waarnemen. Tijdens onze beleidsdag op 13 mei hebben we samen gekeken hoe we het waarnemen en documenteren van kinderen bij Drakepit op een manier kunnen inrichten die past bij onze visie en recht doet aan onze manier van werken. Voor meer informatie kijk hier het verslag.

Boekentip: “Bewegen – eerst je lijf in, dan de wereld in” van Evelien van Dort

Het kind beweegt vanaf het eerste moment in het leven. Het doet ervaring op over zichzelf en over de omgeving. Al bewegend zijn leven ervaren heet sensomotorische ontwikkeling. Sensomotoriek coördineert de eigen waarnemingen met de lichaamsbewegingen. Bewegen en beleven vormen de lichamelijke basis voor het leven en daar vraagt de auteur aandacht voor. Zij heeft dertig jaar ervaring als fysiotherapeut voor kinderen en jongeren. Dat verbindt zij met zowel de reguliere medische als de antroposofisch/holistische visie op gezondheid. Haar motivatie? Hoe breder de sensomotorische ontwikkeling van het kind is, des te beter het kind zijn mogelijkheden kan benutten op sociaal, emotioneel en cognitief vlak.

Boekentip: “Sterren – een familiegids voor de nachtelijke hemel” van Adam Ford

De afmetingen van het universum zijn fascinerend. Je gaat erin op als je naar de sterren kijkt, naar het getwinkel en de patronen aan de hemel. In het boek Sterren – een familiegids voor de nachtelijke hemel vind je veel wetenswaardigheden, en ook hoe we daar achter zijn gekomen. Het gaat over de Big Bang, sterrenkraamkamers en de oorsprong van het leven op aarde. Dus ontdek waarom je het zonnestelsel niet op schaal kunt natekenen, hoe zwaartekracht onze planeet bijeenhoudt, en waarom wij uit sterrenstof bestaan.

Dit boek bevat:

  • Een sterrengids van seizoen tot seizoen
  • Een dubbelzijdige sterrenkaart van het Noordelijk en het Zuidelijk halfrond
  • Uitneembare activiteitenbladen, waaronder: ‘test je ogen’-kaarten en een ‘wat weeg je op andere planeten’-draaischijf.

Boekentip: “Jongensbrein Meisjesbrein” van Betsy van de Grift

Na drie eerdere breinboeken over het Jonge Kind onderzoekt Betsy van de Grift in Jongensbrein/Meisjesbrein wat de verschillen zijn tussen jonge jongens en meisjes, kinderen tot zeven/acht jaar.
Zitten hun hersenen anders in elkaar? (‘hm, dat valt eigenlijk wel mee’) Functioneren onderdelen van hun hersenen anders? (tsja, een beetje wel, maar hoe jonger het kind, hoe kleiner die verschillen). Leren ze anders? (‘ja, vooral door de tempoverschillen op die leeftijd’). Is de invloed van thuis en de sociale omgeving groot? (‘ja’).

Deel 1 van JBMB bevat een uitgebreide wetenschappelijk en theoretische verkenning van de vraagstelling. Daaruit blijkt dat we vooral heel veel nog niet weten als het gaat om sekse- en genderverschillen, populaire opvattingen en mythes ten spijt. Gepleit wordt voor een voorzichtige en contextuele benadering: het gedrag van jonge kinderen moet je veel breder zien dan alleen z’n sekse of gender.
In deel 2 behandelt Betsy van de Grift 21 opvoed- en onderwijsstrategieën; concrete aanwijzingen hoe je als professionals in kinderopvangvoorzieningen en het onderwijs rekening kunt houden met de breinverschillen.
Tot slot biedt deel 3 een exclusief essay over het Kleuterjongetje. In dit essay wordt de positie van het kleuterjongetje in de kleuterbouw van de basisschool doorgelicht en door de schrijfster vlijmscherp geanalyseerd. Een ode aan de kleuterjongetjes. Omdat ze dat verdienen, vindt de schrijfster. En omdat uit de ruim 2000 views en de vele reacties op de gelijknamige blog in januari 2016 blijkt dat jonge kind professionals het daarmee eens zijn.

Boekentip: “Het hele jaarFEESTEN” van Lisa Wade en Daan Rot

Een boek over hoe je dat nu doet, Sint Maarten op tijd voorbereiden, iets origineels hebben voor Sinterklaas zonder dat je van alles vergeet en ondertussen je kinderen op tijd naar school brengen en werken en eten koken. Dit boek is een heel praktische hulp voor ouders die echt iets goeds willen met hun gezinsleven, de jaarfeesten willen vieren én het druk hebben in hun werkleven. Bedankt Lisa en Daan! Jullie nodigen ons uit om samen naar buiten te gaan, samen het eten voor te bereiden, verhalen te vertellen en veel te zingen. Het boek inspireert, is geen naslaggids, maar haalt uit het antroposofische gedachtegoed datgene, wat tegenwoordig van pas komt en goed te doen is. Dit eerste deel begint met 11 november / Sint Maarten en behandelt de herfst- en winterfeesten. Er komt natuurlijk ook een tweede editie met de rest van het jaar, het hele jaar feesten!

Boekentip: “Spelenderwijs verbinden en hechten” van Micheline Mets

Geef je kind een bal en ga samen spelen! Door de eeuwen heen en in alle culturen vormen spel en speelsheid het meest natuurlijke ontwikkelingsmiddel voor kinderen. Ongeacht hun afkomst, ongeacht wie ze zijn. Dit boek toont dat ouders, opvoeders die actief en met plezier investeren in een hechte relatie met hun kind, bouwen aan een waardevol fundament. Als kinderen in hun eerste levensjaren in een liefdevolle, stabiele omgeving opgroeien, wordt een gezonde basis gelegd voor hun verdere leven. Het stimuleert actief de hersenontwikkeling en vergroot zo hun toekomstperspectief. De stevige band met hun opvoeders zorgt voor vertrouwen in zichzelf, anderen en de wereld. En het mooie is: iedereen, van ouder, verzorger tot leerkracht, pleegouders of therapeut, kan hieraan bijdragen. Spelenderwijs. Elke dag opnieuw.
In Spelenderwijs verbinden en hechten gaan achtergrond en écht doen hand in hand. Het is een inspiratiebron met zeker honderd spelvoorbeelden die het hechtingsproces bevorderen en helen. Door elke dag opnieuw samen te spelen en te beleven. Het is een boek voor iedereen die met kinderen werkt en leeft. Daarnaast kan het worden gebruikt door Theraplay®-therapeuten en als praktisch naslagwerk tijdens opleidingen en nascholingstrajecten waarbij hechting aan bod komt. Spelenderwijs verbinden en hechten wil inspireren, maar vooral motiveren om actief en met veel plezier aan de gang te gaan.

Boekentip: “Je kind beter begrijpen” van Loïs Eijgenraam

Dit boek gaat over kinderen in de leeftijd van 0 tot 7 jaar. Het kind werkt gedurende deze jaren fysiologisch gezien aan zijn lichaam om het tot een geschikte eigen behuizing om te werken. Hoe dat proces verloopt, bepaalt mee het levensgevoel van het kind. De één vindt een verandering van het dagritme prima, de ander voelt zich verstoord of onzeker. Het ene kind gaat graag naar bed en kruipt zijn holletje in, de ander komt er tien keer uit en verteert luidop alle indrukken van de voorbije dag. Lees in dit boek over het eigene en unieke van jouw kind. Hoe ontwikkelt het zich, welke talenten vertoont het, hoe reageert het op het leven? Je kunt leerzame waarnemingen over je kind opdoen en krijgt tips mee, hoe met de diverse typen kinderen om te gaan.

Boekentip: “Opvoeden in de 21e eeuw” van Jeanne Meijs

Veel mensen die naar een lezing van Jeanne Meijs zijn geweest, of er één gemist hebben, vragen of ze haar lezingen kunnen nalezen. Haar boek “Opvoeden in de 21e eeuw” is een antwoord op deze vraag. In deze bundel zijn verschillende boeiende lezingen over opvoeden opgenomen waaronder drie lezingen die zij begin 2000 heeft gegeven: Opvoeden in de 21e eeuw, Opvoeden en religie en Agressie en onrust bij kinderen. Diverse onderwerpen komen aan de orde: – wat vragen kinderen in deze eeuw? – pesten – de invloed van aandacht en stress op ouder en kind – kinderbeelden en actief beeldende therapie – televisie en computer – agressie – autoriteit, grenzen en grensverlegging. Een boek met waardevolle inzichten en handreikingen voor ouders, leerkrachten en andere opvoeders.

Boekentip: “Kinderen & grenzen stellen” van Paulien Bom

Dit boek verscheen eerder maar er is nu een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd, namelijk: Kinderen en nieuwe media. Paulien Bom houdt een pleidooi voor duidelijke grenzen, die mee kunnen groeien met het kind. Duidelijk geschreven en met veel tips voor dagelijkse opvoedsituaties. Voor ouders, maar ook voor pedagogen van jonge kinderen. Een boek dat iedereen die met kleine kinderen omgaat zou moeten lezen.

Gunnen we ze nog ‘vrij spel’?

In de laatste uitgave van “Rondom het kind” staat een artikel van Tessa en Dörte over Vrij Spel. We wilden een lans breken voor het belang van vrije ruimte in de ontwikkeling van kind-zijn naar menswording. Kinderen hebben nauwelijks meer gelegenheid om vrij te spelen, van kleins af aan worden ze vermaakt, gestimuleerd, gemonitord, ondersteunt in hun ontwikkeling en opgeleid. Ouders en professionals willen kinderen een optimale start geven en elke ontwikkelkans benutten. Maar gras groeit ook niet harder als je eraan trekt, in tegendeel: soms maakt je het daardoor zelfs kapot.  Een pleidooi voor vertrouwen in de eigen wil tot ontwikkeling van een kind en het scheppen van goede voorwaarden voor een gezonde ontwikkeling. Klik hier voor de hele artikel Gunnen we ze nog ‘vrij spel’?

Boekentip: “Speelruimte” van Monique van der Zanden

Kinderen zijn doeners. Ze hebben ruimte nodig om te spelen, te experimenteren, te ervaren, te ontdekken en te fantaseren. Door met alle zintuigen te spelen leren kinderen zichzelf, anderen en de aarde kennen; zo creëren ze een stevige basis vol warme herinneringen, kennis en vaardigheden. En hun ogen gaan stralen! Helaas is speelruimte voor eigen avonturen in allerlei opzichten zeldzaam: speelgoed is af, agenda’s zijn vol en de wereld is niet op ‘ontdekkingsreizen’ ingericht. Kunnen we iets veranderen? Ja! Als ouder of leerkracht kun jij het verschil maken. Ook al heb je het druk. Het kost niet veel tijd of geld. Het is vooral een kwestie van ‘dwarsdenken’: tegen je volwassen programmering in. Dit boek helpt je daarbij en geeft veel praktische tips. Dit boek is ontstaan uit de dagelijkse praktijk van De Wereldboom. Herder Frank en zijn vrouw, kinderboekenschrijfster Monique van der Zanden, verwelkomen er jong en oud in het Avonturenbos, op de kampvuurplaats, in de wei bij de schapen, op het erf van de boerderij en in de sprookjesachtig ingerichte Wereldboomruimte. Hun doel: kinderen een mooie, fijne plek bieden waar ze kunnen spelen, dromen, ervaren en ontdekken. Waar ze voelen: jij bent goed zoals je bent.

Speelruimte

 

Boekentip: “Gezond hechten” van Loïs Eigenraam

Onlangs is bij Christofoor een nieuw boek verschenen van Loïs Eigenraam. Gezond hechten gaat over de verbinding die het (jonge) kind aangaat met zichzelf en de wereld. Een verbinding aangaan met het eigen lichaam is de basis om als kind een relatie aan te kunnen gaan met zichzelf, de ouder(s), andere opvoeders als de peuterleidster, meester op school, leraar op de middelbare school, vriendjes, dieren, planten, kortom de wereld. In het werken met kinderen, leerkrachten, ouders, opvoeders en tijdgenoten heeft Loïs Eijgenraam het onderwerp ‘hechten’ in vele aspecten ontmoet. Zowel het gezonde hechten als het onveilige hechten dat wonden heeft veroorzaakt. Dit boek gaat over het proces van hechten en het gezond gehecht zijn. Het biedt opvoeders en andere geïnteresseerden inzicht hoe het proces van hechten verloopt, wat voorwaarden zijn om gehecht te raken en hoe de opvoeder aan dit proces kan meewerken. Er worden achtergrondinformatie en praktische tips gegeven hoe in de (zelf )opvoeding aan gehechtheid gewerkt kan worden. De informatie wordt met praktijkvoorbeelden ondersteund.

Hechten

Boekentip: “Nabootsing” van Cornelis Boogerd

Nabootsing – het toverwoord voor de opvoeding in de eerste zeven jaar. Een pasgeboren baby kent geen grens tussen zichzelf en de omgeving. Als het ouder wordt, gaat het die grens ervaren.Dat betekent (ook) dat het jonge kind leert door de nabootsing: het meebeleven en nadoen van wat het in zijn omgeving waarneemt. Cornelis Boogerd legt uit hoe nabootsing werkt en hoe je van dit gegeven gebruik kunt maken in het opvoeden van jonge kinderen.

nabootsen

“De Wortelkindjes” | Elina Besuijen – Jonkman

Samen groeien. Samen spelen. Samen knoeien. Samen delen. Samen de wereld ontdekken. Samen broodjes bakken. Samen voor de diertjes zorgen. Samen de jaarfeesten vieren. Samen naar buiten. Samen zingen. Samen knutselen. Samen lezen. Samen luisteren. Samen eten. Samen de seizoenen beleven. Samen ontwikkelen.
Elina: “De afgelopen 2 jaar heb ik als “hulpjuffie” gewerkt op de Vrije School Zeeland. Daar heb ik met heel veel plezier met de kinderen gewerkt, maar ben ik er ook achter gekomen dat het verzorgende aspect in een vrije omgeving me nóg meer aanspreekt.”

Boekentip: Pedagogisch contact – Verbondenheid door aanraking van Simone Mark

Het leven begint en eindigt met aanraking. Het ongeboren kind ‘voelt’ de aanraking al via de huid als de moeder haar handen op haar buik legt. De foetus zoekt de warmte van de aanraking op en nestelt zich er tegenaan. Maar ook de stervende mens houden we vast totdat hij het leven kan loslaten. Over de aanraking in algemene zin is veel geschreven door filosofen, psychologen, antropologen, orthopedagogen en haptotherapeuten.
Dit boek gaat over het aanraken van kinderen in een professionele context. Het zoekt een antwoord op de vraag: ‘wanneer is fysiek contact in de professionele opvoedingscontext juist?’ De schrijfster is erin geslaagd om na een degelijk onderzoek de ‘verkramping’ rondom dit onderwerp te doorbreken en dit beladen onderwerp op een objectieve wijze in een ander daglicht te zetten.

cover-simone

Boekentip: Roots of empathy van Mary Gordon

Dit boek is geschreven door een Canadese kleuterleidster, die na haar afstuderen al gedurende haar eerste lesuren op school waarnam hoeveel heel kleine kinderen van drie jaar en ouder vanuit hun omgeving al beschadigd zijn door gebrek aan empathie (inlevingsvermogen), door onbegrip, ongeduld en onwetendheid betreffende de behoefte van het kleine kind aan liefde en begrip. Mary Gordon ontdekte dat de afwezigheid van empathie vaak de oorzaak is van onredelijke agressie en geweld in de wereld en kwam tot de conclusie dat de “roots of empathy” bij het heel klein kind aangeboren zijn, maar helaas vaak verloren gaan door gekwetste gevoelens, waardoor een verharding in de ziel ontstaat.

USVersion

Boekentip: Beeldschermbeelden van Edmond Schoorel

Bent u wel eens bezorgd over de avonturen van uw kinderen op het internet? Vraagt u zich wel eens af of u nog wel een geschikte opvoeder bent in deze snelle digitale wereld? Probeert u ook een evenwicht te vinden tussen modern en kritisch? Edmond Schoorel geeft in dit boekje een rondleiding langs de achtergronden, werkingen en bij werkingen van de moderne media. Als je vindt dat je tegenwicht moet geven, geeft hij daarvoor richtingaanwijzers. Als je de moderne media omarmt, laat hij je meedenken over de gevolgen voor de opvoeding. Dit boek is geen handleiding, daar is het veel te grondig voor en er staat ook niet in wat je precies moet doen om het goed te doen. Maar het geeft je wel een volledig overzicht en handvatten om je eigen keuzes te kunnen maken.

9789060387207

“Aymara en de verborgen tuin” | Margo Walbrun

Zijn jullie op zoek naar een tweede thuis voor je kinderen? Hoorden jullie van anderen over het gonzende kinderspel van ‘Aymara en de verborgen tuin’ en zou je graag eens een kijkje nemen? Wellicht ben je op de goede weg.

Wij zijn niet zo zichtbaar voor de buitenwereld. De voorkant van ons huis ligt verscholen in ’t groen, maar aan de andere kant schijnt de zon in de grote tuin met uitzicht op het weiland van een kleinschalige b-d-boerderij.

Onze volwassen kinderen bewonen inmiddels hun eigen plek en er is volop ruimte voor de kleintjes van 0 tot 4. Vele ouders vonden hun weg al hier naartoe om hun kinderen te brengen op maandag en dinsdag en/of donderdag. Sinds januari 2024 op maandag en dinsdag.

Op woensdagochtend zijn er regelmatig ouder-kind-groepen.

Zie: https://pikler.nl/ouders/pikler-speelruimte

Ik ervaar het als de kroon op mijn werk om als gastouder kinderen jarenlang te mogen zien ontwikkelen op hun unieke wijze. Het koesteren van de vrije bewegingsontwikkeling en de bron van het vrije spel is voor mij het mooiste wat er is en waar kan ik dat beter de ruimte geven dan in en om ons rustige huis met grote moes- en wilde bloementuin naast de boerderij van Scorlewald met koeien, geiten, schapen, varkens, kippen, konijnen en pony’s.

We kneden samen het deeg voor onze broodjes en maken wel eens groentesoep. Ook aan kleuren met bijenwaskrijt en knutselen beleven we veel plezier. Het resultaat is niet belangrijk, het plezier staat voorop.

We zingen liedjes met elkaar en doen gebarenversjes. Sommige passen bij het seizoen of een komend feest, een aantal keert altijd weer terug net als de dagelijkse kleine rituelen. Kinderen houden van ritme, herhaling en voorspelbaarheid. Dat ondersteunt een gezonde ontwikkeling op lichamelijk- en psychisch gebied. We genieten elke dag van de frisse buitenlucht, de zon op onze huid en de wind in onze haren. In de koude maanden hebben we gevoerde pakken en laarzen aan.

Ik laat me inspireren door de Rudolf Steinerpedagogie, de visie van Emmi Pikler, de ervaring in ons gezin, het gastouderschap toen onze kinderen klein waren en de Vrije School kleuterklassen, waar ik in de tussenliggende 10 jaar werkte.

Mijn man Basil en ik hebben een veilige omheining van onze sprookjestuin gemaakt. Er zijn kleine paadjes tussen de bloemen door en een pleintje voor de fietsjes en de step. De zandbak van boomstammen onder de notenboom is gevuld met fijn wit Schoorls duinzand.

Vanwege de vele mond-tot-mondreclame is het raadzaam om je tijdig aan te melden. Wees welkom voor een kennismaking bij Aymara en de verborgen tuin!